اخبار
| گزارش نشست نقد و بررسی فیلم اینترنشتال
تعارض یک واقعیت اجتماعی است و هدف قدرت و نظام سیاسی باید حل این تعارضات باشد. |
آخرین نشست از نخستین سلسله برنامه های کارگاهی انجمن روابط بین الملل و خانه سینما با عنوان "اسلام هراسی و ایران هراسی" در ساعت 30/17 شنبه 29 خرداد ماه با حضور دکتر حسین سیف زاده استاد برجسته علوم سیاسی دانشگاه تهران در محل خانه سینما برگزار شد. در این برنامه که فیلم اینترنشنال به نمایش درآمده بود دکتر سیف زاده پس از نمایش فیلم در نشست پرسش و پاسخ گفت : « در این فیلم از یک طرف با مساله جهانی شدن مواجهه هستیم و از طرف دیگر مسائلی مثل دموکراسی و آینده نظام سرمایه داری. قسمت ناگفته فیلم این است که دنیای واقعی، دنیای آرمانی نیست و اساس دنیا زندگی کردن است که قدرت نقش مهمی درآن دارد.» وی گفت : ما در یوتوپیا و وضعیت آرمانی زندگی نمی کنیم که البته درک این معنا برای ما ایرانیان کمی دشواراست.چون ما در تفکر ایرانی همواره آرمان گرا و ایده الیست هستیم و به همین دلیل بین ظاهر و باطن و اندرونی و بیرونی ما تعارض وجود دارد.اما این دوگانگی و تضاد درزیست – جهان آمریکایی وجود ندارد. به همین دلیل برخلاف فیلم های ما در این فیلم شاهد پرهیزازآرمان گرایی و گرایش به عمل گرایی در ساحت سیاست هستیم. ازناگفته های فیلم این است که نظام سرمایه داری خوب است و دموکراسی خوب است اما خوبی البته که ممکن است.»
این استاد علوم سیاسی تصریح کرد : «عمق معنایی اروپا را آمریکا ندارد اما شفافیت و صداقتی که درآمریکا وجود دارد در اروپا دیده نمی شود. به همین دلیل می بینیم که در فیلم تاکید می شود که فساد از بیرون و اروپا و مثلا بی بی سی آمده است و آمریکایها قصد دارند که این فساد را کنترل کنند. در واقع در این فیلم می بینیم که آمریکا برای خوب معرفی کردن فرهنگ امریکایی و قدرت خود ، اروپایی ها را فاسد نشان می دهند. این فیلم به خوبی نشان می دهد که قدرت مالی و قدرت سیاسی همه یک بازی است اما وجود این قدرت یک ضرورت ساختاری است. همانطوری که در فیلم می بینیم آنها می دانند که نظام قدرت فساد انگیز است اما گریزی از آن هم نیست و نمی توان آرمانی فکر کرد به این معنی که به هرحال بخشی از واقعیت قدرت هم در این فساد نهفته است.خیلی ازرهبران و قهرمان های ملی ما به واسطه همین آرمانگرایی درعمل دچار شکست شدند.مشکل آنها این بود که فکرمی کردند که آرمان همان هدف است. مثلا استقلال یک هدف سیاسی نیست بلکه یک جهت و فلسفه است. وی با نقدآرمان گرایی اشاره کرد : «آرمان گرایی موجبات دورویی در انسان را فراهم می کند. در اینجا هم می بینیم که آقای سالینجر و خانم وایتمن به واسطه تفکرات آرمان گرایانه می خواهد یک بانک درنظام سرمایه داری را ازکار بیاندازند ولی در پایان می بینیم که واقعیت ، چیز دیگری را رقم می زند. در این فیلم متوجه می شویم که قدرت ، مقتضیات خاص خود را دارد و اگر به شرایط قدرت تن ندهیم شکست خواهیم خورد . مثلا اختلاف نظر در ساختار قدرت یک واقعیت است و نشان انسان بودن اما ما در ایران همواره اینگونه القاء می کنیم که هیچ اختلافی بین مسولان و مقامات سیاسی مان وجود ندارد. تعارض یک واقعیت اجتماعی است و هدف قدرت و نظام سیاسی باید حل این تعارضات باشد. وی افزود: « نکته آموزشی دیگری که در این فیلم می بینیم این است که انسان نه مطلقا خوب است و نه مطلقا بد و این برمی گردد به حضور فلسفه جان لاک در آمریکا که بر خلاف انسان شناسی هابز در اروپا به این معتقد نیست که انسان ذاتا بد و شرور است. دراینجا می بینیم که انسان تحت تاثیر ساختارها و شرایط اجتماعی است. این فیلم نشان می دهد که آرمان گرایان از عرصه سیاست حذف می شوند مثل خانم فاکنر که قصد داشت نظام سرمایه داری را نابود کند اما شکست می خورد.» سیف زاده ادامه داد : «در تفکر ایرانی ،تمدن فرهنگی مهم است اما درتفکر اروپایی فرهنگ متمدنانه اصل است. به همین دلیل در جامعه ما فرهنگ اولویت دارد مثل شفقت و محبت اما در آنجا تمدن رقابت و زندگی کردن الویت دارد و فرهنگ باید در خدمت تمدن باشد. در واقع غربی ها معتقدند که اصالت با تمدن است و ضرورت با فرهنگ. به این معنی که وقتی تمدن پیشرفت می کند فرهنگ نیز متناسب با آن رشد می کند به همین دلیل می بینیم که در این فیلم چقدر رقابت دراین فیلم مهم تلقی شده است.» دکتر سیف زاده در پایان این نشست گفت : «نهایتا آنچه از این فیلم قابل استناد است این که جهانی شدن به رقابت قدرت در جهان دامن می زند و به همین دلیل بازی قدرت در این مناسبات نقش اساسی دارد و همانطوری که در پایان فیلم می بینیم فاسد از بین می رود ، آرمان گرا حذف می شود و عمل گرا موفق شده و باقی می ماند.» شایان ذکر است به دلیل برگزاری داوری چهاردهمین جشن سینمای ایران و امتحانات پایان ترم دانشجویان ، این سلسه نشست ها از مهرماه سال جاری از سرگرفته می شود.
|