اخبار
| گزارش نقد و بررسی فیلم تریتور در خانه سینما |
اسلام هراسی یک واقعیت سیاسی در غرب است. سومین نشست از سلسله برنامه های کارگاهی انجمن روابط بین اللمل و خانه سینما ساعت 18 روز شنبه 8 خرداد با نمایش فیلم "تریتور" ساخته جفری ناچمانوف در خانه سینما برگزار و جلسه نقد و بررسی آن با حضور رضا درستکار منتقد سینما و دکتر احمد نقیب زاده از اساتید برجسته روابط بین اللمل دانشگاه تهران برگزار شد. دکتر نقیب زاده در ابتدای سخنان خود ضمن اشاره ای کوتاه به ریشه های تاریخی تروریسم اظهار داشت: تروریسم بدون مرز یک پدیده جدید درجهان سیاست است که بعد از یازده سپتامبر،شدت بیشتری به خود گرفته است. اگرچه این مساله به شیطنت های غرب در جهت تامین منافع ملی خودش برمی گردد اما پدیده اسلام هراسی یک واقعیت سیاسی درجهان غرب است و سابقه آن به یونان باستان برمی گردد.بعد از فروپاشی شوروی کتابی در فرانسه چاپ شد به نام امپراطوری و بربرهای جدید که در بر لزوم وجود یک دشمن بیرونی برای حفظ امپراطوری تاکید شده بود. الان بعد از اتحاد جماهیرشوروی باید دشمن دیگری وجود داشته باشد تا ابرقدرتی غرب حفظ شود.لذا درمیان کشورهای جهان سوم ، ملت های اسلامی بهترین جایگزین این دشمن بود. نقیب زاده ضمن انتقاد ازبرخی موارد ترجمه در زیرنویس فیلم گفت : تصویری که ازتروریست در این فیلم می بینیم دارای سه لایه بود. یکی سربازهایی که برای شهادت اینکار را انجام می دانند . کسانی که آنها را هدایت می کردند و پشت قضیه هم گروه النظیر بود که طراحی و هدایت ماجرا را به عهده داشتند. این استاد دانشگاه تاکید کرد : فیلم تا حد زیادی به واقعیت نزدیک است و لایه های مختلف تروریسم را بازنمایی می کند. در ابتدای فیلم نیز با تصویری درست از تضاد طبقاتی و تصویر فقیر و غنی را می بینیم که یک عامل مهم و زیربنایی در شکل گیری تروریسم در سطح جهانی است.اما یک مساله ای که در ارتباط با تروریسم در فیلم به ان اشاره ای نشد و در واقع سانسور شد مساله دولت اسرائیل بود. وی افزود : آنچه در این فیلم در ارتباط با مساله تروریسم می بینیم پیچیدگی حقیقت است و اینکه دستهای زیادی پشت ماجرا پنهان است. او با تشریح این پیچیدگی ، مهمترین نقطه قوت فیلم را در نشان دادن همین واقعیت چند بعدی دانست. رضا درستکار منتقد سینمایی برنامه هم اظهار داشت: در فیلم "تریتور" ما با چند دسته از مسلمانان مواجه هستیم. کسانی که ایمان قوی دارند اما شناخت درست و کافی از اسلام ندارند و یا بالعکس. وقتی آنها در اتوبوس، قصد عملیات انتحاری را دارند. این عمل در عین اینکه نشان از ایمان قوی آنها دارد نشانه ضعف آنها نیز هست . در یک جایی از فیلم قهرمان داستان ، سمیر هم به این نکته اشاره می کند که از ایمان ما سواستفاده شده است. وی تصریح کرد : پایان فیلم بازگوکننده یک حقیقت پیچیده در ارتباط با این موضوع است. سمیردر انتها می گوید طبق آیه قرآن وقتی کسی را می کشی انگار همه بشریت را کشتی و طرف مقابل نیز با تکیه برآموزه های قرانی می گوید وقتی یک انسان را نجات می دهی گویی همه بشریت را نجات داده ای. لذا فیلم مخاطبان غربی خود را درباره تروریسم مذهبی ، تحریک نمی کند.به نظر من این فیلم مخاطبان مسلمان را هدف گیری کرده و از آن جوهر جهادی که در آموزه های اسلامی وجود دارد دورش می کند وپرهیز می دهد دکتر نقیب زاده اما مخاطبان این فیلم را به مسلمانان محدود نکرده و معتقد است بسیاری از این ابهامات و پرسش هایی که ما در ارتباط با مساله تروریسم داریم در ذهن بسیاری از مخاطبان غربی هم وجود دارد. مستندات این حقیقت وجود دارد که طالبان را آمریکا به وجود آورد و حمایت و تقویت کرد.در فیلم می بینیم که سمیر درخدمت افی بی آی بود در عین اینکه ماموران افی بی ای هم نمی دانستند که او چه کاره هست و دنبالش بودند. به نظر من مسلمانان در این زمینه فریب خوردند و کورکورانه عمل می کنند. در فیلم این پیام به طور آشکاروجود دارد که هیچ جا و هیچ وقت امنیت وجود ندارد و مساله یازده سپتامبر یک مساله تمام شده نیست بلکه معملی است تا آمریکا بتواند به بهانه تامین امنیت در سطح جهانی ، موقعیت خود را به عنوان یک تک ابر قدرت حفظ کند و جهان تک قطبی پس از فرو پاشی به نفع آمریکا تداوم پیدا کند . رضا درستکار در ادامه درباره فیلم اطلاعاتی به حضار داد از جمله اینکه این فیلم محصول سال 2008 است به نام تریتور به معنای خائن که در چندین بخش نامزد اسکار شده و در زمان اکرانش 74 میلیون دلار فروخته است . این فیلم در 2400 سینما همزمان اکران شده و هزینه ساخت ان نیز 22 میلیون دلار بوده است. وی افزود قابلیت این فیلم در این است که تفسیر سرراست و یکسویه از تروریسم ارائه نمی دهد و ابعاد مختلف آن را به تصویر می کشد. درستکار با استناد به نظر یک منتقد درباره این فیلم آنرا بلاتکلیف بین تریلر و اکشن خواند. دکتر نقیب زاده در پایان بار دیگر تاکید کرد که اسلام هراسی و اسلام ستیزی در غرب وجود دارد و نشانه های آن را در آثار سینمایی هم می توان مشاهده کرد.اما مهمتر از آن اینست که ما مسلمانان به راحتی بهانه هایی را در اختیار آنها قرار می دهیم. در واقع به راحتی بازی می خوریم. در این فیلم به نکته اخلاقی خوبی اشاره می شود که مواظب باشید از ایمانتان سواستفاده نشود. رضا درستکار نیز در پایان بحث با انتقاد از تفسیرپذیر کردن هر پدیده ای توسط افراد در جامعه ما و نوعی فکرخوانی ، یکی از پیامهای اصلی این فیلم را پرهیز از قضاوت کردن سریع و ساده انگارانه دانست .در فیلم رفتارو عملکرد سمیر به گونه ای است که مدام داوری و ذهنیت مخاطب را درباره خود می شکند و تاکید می کند که حقیقت ، پیچیده تر ازانست که بتوان درباره ان به سادگی قضاوت کرد. گفتنی است جلسه مذکور در ساعت 9 شب در خانه سینما به پایان رسید.
|
|
|