خانه سینما در یك نگاه

تاریخچه تشکیل خانه سینما ( جامعه اصناف سینمای ایران )
چنانچه از میدان فردوسی به طرف میدان امام حسین حرکت کرده و خیابان بهار جنوبی را به سمت شمال ادامه دهیم ، تابلو قرمز رنگی در ابتدای خیابان سمنان نظرمان را جلب خواهد کرد . این تابلو ما را به خانه سینما (جامعه اصناف سینمای ایران) که قریب بیست و یکسال از تاسیس آن می گذرد ، راهنمائی می کند.
خانه سینما که از زمان آغاز فراخوان فعالیت آن به عنوان محل تجمع صنوف مختلف سینمایی ( 1368 ) تا زمان اعلام تاسیس ( 1372 ) و فعالیت رسمی آن چهار سال طول كشید ، اکنون به عنوان یکی از نهادهای صنفی با سابقه و مرتبط با هنر صنعت سینما شهره است .
و البته که برگزاری بزرگترین رویداد فرهنگی هنری غیر دولتی به نام جشن سینمای ایران دلیل دیگری بر معروفیت این خانه سینما است .
ضرورت تاسیس این نهاد صنفی در سال 1368 از سوی مدیران وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشخیص و بر همین اساس مسئولیت فراخوان صنوف سینمایی ، تدوین اساسنامه و آئین نامه های داخلی بر عهده تعدادی از هنرمندان به عنوان هیئت مدیره اولیه گذاشته شد .
طی قریب چهار سال فعالیت غیر رسمی خانه سینما که به جذب و فراخوان اصناف سینمایی گذشت ، مکان مشخصی برای فعالیت خانه سینما وجود نداشت و بسیاری از جلسات هیئت مدیره انتصابی در محل بنیاد سینمایی فارابی تشکیل و تدوین و تنظیم اساسنامه به گروهی کارشناس واگذار شد .
سرانجام پس از راه اندازی و عضویت نزدیک به بیست انجمن و کانون در خانه سینما ، مقدمات آغاز فعالیت رسمی آن فراهم و بر همین اساس در مهرماه 1372 فعالیت رسمی خانه سینما با ثبت آن در ادارۀ ثبت شرکتها و مؤسسات غیر تجاری تهران شروع شد .
طی ده دوره فعالیت هیئت مدیره های انتخابی ، اساسنامه خانه سینما به فراخور نیازهای صنفی دستخوش تغییرات ساختاری شد اما به لحاظ ماهیت ، اساسنامه نسبت به اهداف اولیه وفادار ماند و هم اکنون نیز اهداف اصلی جامعه اصناف سینمای ایران عبارتند از:
1)حفظ و صیانت از حقوق مادی و معنوی دست اندرکاران سینما
2) ایجاد امنیت شغلی و تامین اجتماعی
3) ارتقای سطح آموزشی و مهارت حرفه ای دست اندرکاران سینمای جمهوری اسلامی ایران

دارایی های معنوی خانه سینما
فارغ از بخشهای اداری و تشکیلاتی خانه سینما که در تمامی سازمانهای متناظر نیز وجود دارد و فعالیتهای مشابهی را انجام می دهند ، ویژگی وجود کارصنفی در خانه سینما آن را از سایر نهادها و سازمان ها متمایز می کند.

مراجع داوری خانه سینما
مراجع داوری خانه سینما که از سال 1375 فعالیت خود را آغاز کرده و جلسات آن به صورت هفتگی در خانه سینما تشکیل می شود شامل الف) هیات داوری ، ب) شورای عالی داوری است .
وظیفه اصلی هیئت داوری تسهیل حل و فصل اختلافات و دعاوی میان اعضای تشکل های صنفی خانه ی سینما و یا دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی که اختلاف مطروحه مربوط به فعالیت های سینمائی آنان است .
در صورت ارجاع دعاوی مورد نظر به خانه سینما و در صورت حَکَم قرار گرفتن مراجع داوری خانه سینما و قبول رای داوران از ناحیه اصحاب دعوا،‌ رسیدگی در چارچوب آیین نامه مصوب مجمع عمومی و مقررات باب داوری در قانون آئین دادرسی مدنی انجام می شود .
جهت طرح شکایت و پیگیری شکایت رعایت موارد زیر ضروریست:
1. ارائه قرارداد فیلم که حکمیت خانه سینما در آن ذکر شده باشد.
2. تنظیم شکوائیه و ارائه آن به شورای داروی خانه سینما
3. عضویت شاکی و یا متشاکی در خانه سینما
4. واریز 1٪ از کل مبلغ خواسته به شماره حساب خانه سینما


شورای صنفی نمایش
برای نظارت بر ثبت و حسن اجرای قرارداد های منعقده سینمایی بین تولید کنندگان، توزیع کنندگان و سینماداران و حل اختلاف آنان و با هدف امکان گردآوری اطلاعات و پردازش و ارائه آن به صاحبان فیلم و سینما ، شورای صنفی نمایش با ترکیبی از نمایندگان سینماداران ، تهیه کنندگان و کارگردانان و یک نماینده از طرف اداره کل نظارت و ارزشیابی از سال 1381 در خانه سینما ایجاد شد.
تشکیل این شورا که در راستای واگذاری فعالیتهای صنفی از سوی دولت به سینماگران انجام شد با استقبال خانه سینما مواجه و هم اکنون قریب 8 سال از فعالیت آن می گذرد .
شورای صنفی نمایش بر اساس موارد مندرج در آئین نامه خود و متناسب با اقبال مخاطبان از فیلم های در حال نمایش و ملاحظه میزان فروش فیلم ها و مقایسه آن با کف فروش ، مدت زمان نمایش فیلم را تنظیم و به تصویب میرساند.
ایاین شورا همچنین وظیفه ثبت قرارداد فیلم ها را بر عهده دارد.

بانک فیلمنامه ایران
برای صیانت از حقوق مادی و معنوی فیلم نامه نویسان ، بانک فیلم نامه ایران از سال 1377 شروع به فعالیت کرده است . اعضای هیئت عامل بانک فیلمنامه را نمایندگانی از صنوف فیلمنامه نویسان ، کارگردانان و تهیه کنندگان تشکیل می دهند .
این بانک کار ثبت آثار نویسندگان را بر عهده دارد . همچنین وظیفه تعیین سیاست و راهبرد و نیز رسیدگی کارشناسانه در خصوص اختلافات حقوقی و فنی فیلم نامه های ثبت شده در صورت ارجاع مواردی از سوی شورای داوری برعهده بانک است .
برخی از شرایط و مشخصه های لازم جهت ثبت فیلمنامه مطابق آخرین تصمیمات هیئت عامل بانک فیلمنامه به قرار زیر است :
1 ) ارائه طرح یا خلاصه یا اصل فیلم نامه بر روی سی دی
2 2 ) پرداخت حق ثبت مصوب به شماره 82/74633554 حساب خانه سینما (که مبلغ آن متناسب با طرح ، خلاصه و یا فیلمنامه بودن اثر ارائه شده و نیز عضویت یا عدم عضویت متقاضی در صنوف مختلف است)

امور رفاهی و بیمه هنرمندان
بخش دیگری که حسب نیازهای رفاهی جامعه اصناف سینمای ایران فعالیت خود را از سالهای اولیه و همزمان با شروع فعالیت رسمی خانه سینما آغاز کرده واحد بیمه و امور رفاهی است که بدون اختصاص واحد یا بخشی مجزا ( کاملا مرتبط با بخش اداری ) پیگیری اموری همچون بیمه تامین اجتماعی ، بیمه حادثه و درمان تکمیلی ، طرح معمرین ، طرح تکریم و ... را بر عهده داشته است که در ادامه به آن پرداخته می شود :

بیمه تامین اجتماعی اعضاء
این نوع از بیمه بدلیل شرایط خاص زندگی هنرمندان و نداشتن پوشش درمان اولیه و بیمه های بیکاری و الزام برقراری حقوق بازنشستگی از اهمیت خاصی نزد صاحبان کسب و پیشه برخوردار است .r /> پیگیری برقراری این پوشش بیمه ای که سابقه شروع پوشش آن برای تعداد قریب 1000 نفر از اعضای صنوف سینمایی به سال 1373 بازمی گردد با پرداخت 50٪ یارانه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با تولیت خانه سینما به عنوان اصلی ترین وظیفه خانه سینما آغاز شد و علیرغم فراز و نشیب های مختلف در تامین بودجه آن و نحوه پرداخت حق بیمه در وجه سازمان تامین اجتماعی خوشبختانه وقفه ای در این امر روی نداد و هم اکنون تعداد قابل توجهی از هنرمندانی که به لحاظ سنی و سابقه بیمه ای واجد شرایط بازنشستگی هستند از این امکان برخوردار شده اند .
دردر حال حاضر اصلی ترین شرط برای استفاده از پوشش بیمه تامین اجتماعی تناسب سن بیمه شده با ضوابط سازمان تامین اجتماعی ( حداکثر سن برای آقایان 50 سال و برای خانمها 45 سال است ) و داشتن سابقه حداقل سه سال عضویت در صنوف سینمایی تابعه است . در اینصورت پس از ارائه تقاضا نامه و تایید سوابق هنری از طریق صنف ، معرفینامه مربوطه صادر و فرد متقاضی جهت برخورداری از بیمه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و در ادامه با توجه به محل سکونت اعلام شده به شعبه بیمه ای مربوطه معرفی می شود .

بیمه درمان تکمیلی:
ضرورت برقراری این نوع پوشش بیمه ای به دلیل ناکافی بودن خدمات بیمه درمانی پایه از سال 1376 از سوی هیئت مدیره وقت خانه سینما احساس گردید و علیرغم آنکه خدمات آن چندان شناخته شده نبود با این حال بسیاری از هنرمندان عضو اصناف سینمایی از همان سال با آن آشنا شدند.
خانه سینما از ابتدای برقراری این پوشش بیمه ای برای اعضای خود با شرکتهای بیمه ای نظیر اس او اس ، اسیا ، دانا و ایران قرارداد منعقد کرده و در حال حاضر نیز قریب 3000 نفر از اعضای خانه سینما و خانواده های آنها تحت پوشش بیمه تکمیلی ایران قرار دارند .
لالازم به ذکر است که در این بخش نیز پرداخت کمک هزینه بیمه ای به میزان پنجاه درصد حق بیمه متعلقه از طرف خانه سینما ، مشوقی برای استقبال بیشتر اعضا از این خدمت گردیده است .

بیمه عمر و حادثه
از آنجا که هر ساله تعدادی از دست اندرکاران سینما به دلایل مختلف دار فانی را ترک می کنند و چنانچه آنان سرپرست خانوار باشند علاوه بر خلاء عاطفی ناشی از فقدان آنان که منجر به آزردگی روحی و روانی خانواده آنان می شود تا مدتی نیز معیشت آنان نیز دچار آسیب جدی می گردد. در سال 1388 هیات مدیره بمنظور فراهم سازی امکان تامین بخشی از نیازهای خانواده متوفی اقدام به بیمه کردن 2700 نفر از دست اندکاران سینما (با عضویت پیوسته) کرده است تا با مبلغ دریافتی از محل خسارت بیمه کمکی به تنظیم مناسبات اقتصادی بازماندگان شده باشد.


طرح تکریم هنرمندان :
بمنظور تکریم هنرمندان پیشکسوت و شخصیتهای برجسته سینمایی که عمری را در عرصه های مختلف هنری از جمله سینما ، تاتر ، موسیقی و ... صرف نموده اند و آفرینشهای هنری خلاقانه و ارزشمندی برای جامعه به ارمغان آورده اند، از سال 1380 طرحی با عنوان طرح تکریم هنرمندان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصویب و مقرر شد مطابق ضوابط و شرایط مندرج در آئین نامه های آن ، مبالغی به عنوان هدیه ماهانه به واجدین شرایط پرداخت گردد . بر این اساس کمیسیون و هیئت های بررسی اولیه در محل خانه سینما و با حضور نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل و کار رسیدگی به پرونده متقاضیان را انجام می دادند و پس از تصویب اولیه پرونده ها برای تصویب نهایی به شوراهای مربوطه در معاونت هنری ارسال می گردید .
در روال جاری ، هنرمندان واجد شرایط پس از تشکیل پرونده و تکمیل فرمهای مربوطه که به منظور تسهیل شرایط در اختیار صنوف مختلف قرار گرفته تائیدیه اولیه را از انجمن مربوطه اخذ و پرونده به امور اداری خانه سینما ارسال می گردد که در صورت تطبیق شرایط و عدم نقص مدارک به معاونت سینمایی ارسال و
در ادامه معاونت امور سینمایی نیز پرونده ها را در هیئت های کارشناسی مطرح و با احتساب امتیازات مربوطه نسبت به برقراری حقوق متناسب با امتیاز داده شده اقدام می گردد.
اهم شرایط برخورداری از این تسهیلات عبارتست از:
1. داشتن بیش از 35 سال سابقه آفرینش حرفه ای و هنری
2. داشتن بیش از 60 سال سن
3. برخورداری از حسن شهرت در جامعه هنری کشور و صاحب سبک ویژه بودن .
4.4. ارائه معرفی نامه از طریق صنف که موید موارد فوق باشد.

طرح معمرین:
این طرح نیز به موازات طرح تکریم اما با شمولیت بیشتر ، هنرمندان پیشکسوتی را که عمری را در راه فعالیت های سینمائی سپری نموده اند، و از هیچ گونه امکان در آمد ماهانه برخودار نیستند تحت پوشش قرار می دهد و شرایطی را بوجود می آورد تا این عزیزان از حداقل پرداخت ماهیانه در راستای کمک معیشتی و حرفه ای برخوردار گردند.r /> اعضا واجد شرایط در این طرح نیز همانند طرح تکریم ، پس از تشکیل پرونده و تکمیل فرمهای مربوطه تائیدیه اولیه را از انجمن مربوطه اخذ و پرونده به امور اداری خانه سینما ارسال می گردد که در صورت تطبیق شرایط و عدم نقص مدارک به معاونت سینمایی ارسال می شود .
در ادامه معاونت امور سینمایی نیز پرونده ها را در هیئت های کارشناسی مطرح و با احتساب امتیازات مربوطه نسبت به برقراری حقوق متناسب با امتیاز داده شده اقدام می گردد.
شرایط برخورداری از پوششهای این طرح نیز عبارتست از:
1. داشتن حداقل 30 سال سابقه فعالیت در شاخه سینما
2. معرفینامه از صنوف خانه سینما
3. برخوردار نبودن از امکان رفاهی و معیشتی از طریق سازمان های دیگر
4.4. ارائه معرفی از طریق صنف که موید موارد بالا باشد


روابط عمومی و اطلاع رسانی
روابط عمومی خانه سینما که علیرغم حضور فراگیر و مسبوق به سابقه اش از اولین سالهای خانه سینما با شکلی سنتی و نه چندان پویا فعالیت می کرد ، به ویژه طی سه سال اخیر فعالیتهای زیادی را در کارنامه خود ثبت نموده و نقش موثری را در حیطه های مختلف اطلاع رسانی و انتشار اخبار و رویدادها ایفا نموده است .
دردر ادامه مجموعه فعالیتهای روابط عمومی و نقش نظام مندی را که در ارتباط با تحولات جامعه اصناف سینمایی ایفا می نماید برمی شمریم .

الف) تهیه و تنظیم اخبار سینمایی و اصناف
ب ) راه اندازی و بارگذاری سایت خانه و به روز رسانی آن
سایت خانه سینما که به منظور اطلاع رسانی و ارتقای سطح علمی و دانش فنی وحرفه ای اعضای خانه سینما از سال 1387 شروع به فعالیت کرده است هر روز در بخش های مختلفی به شرح زیر به روز رسانی می شود.r /> آیآینه رسانه ها - بخش گزارش سینمای ایران - بخش جشن سینمای ایران - بخش پیوندها - بخش بانک فیلم نامه - بخش تجارب سینمای دیگر ملل- بخش شورای صنفی نمایش - بخش گالری تصاویر - بخش انگلیسی یا بین المللی سایت خانه سینما منبع بسیار مناسبی برای دستیابی کسانی است که اطلاعاتی در مورد سینمای ایران و عملکرد جامعه اصناف سینمایی ندارند.
ج) ارسال پیامک:
از دیگر فعالیتهای روابط عمومی و شیوه ای دیگر در ارتباط با اعضای خانه سینما ارسال پیامک است که نظر به لزوم ارتباط تنگاتنگ و ارتقای سطح کیفی و کمی ارتباطات فی مابین خانه سینما و اعضای آن با بهره گیری از فناوری روز اطلاع رسانی ؛ از سال 1386 فعال و به مرور تکمیل شده و قریب 2000 نفر از اعضا خانه سینما را شامل می شود.r /> بربر حسب آیین نامه موجود خبر رسانی، مجموعه اخبار در برگیرنده موضوعات مهم سینمای ایران و جهان، تسلیت، تبریک اعیاد و آیین های باستانی، آیین های دینی و مذهبی ، پیام تبریک کسب جوایز بین المللی و داخلی، پیام تبریک فروش فیلم، اعلام خبر برگزاری جشن خانه سینما، اطلاع رسانی صنفی و فراصنفی در شمول موارد آن است .
د ) سیستم اطلاع رسانی از طریق ای میل:
این سیستم به منظور ارتباط مستمر با اعضای جامعه اصناف سینمای ایران از سال 1388 شروع به فعالیت کرده است و اطلاعات و اخبار مهم سینمایی و خصوصا اخبار مرتبط با خانه سینما به صورت روزانه برای اعضا ارسال می شود.
ه ) پاسخگویی به مراجعان و بخشهای صنفی
و) انجام امور روابط عمومی و همکاری در برگزاری آیین های خانه سینما

کتابخانه خانه سینما
کتابخانه خانه سینما با برخورداری از 14 هزار عنوان کتاب ایرانی و خارجی با موضوعات مختلف ، یکی از غنی ترین کتابخانه های موجود در کشور در زمینه سینما است. علاقمندان هنر هفتم و دست اندر کاران و هنرمندان می توانند با حضور در این کتابخانه تاریخ سینمای ایران و جهان را مرور کنند. فعالیت این کتابخانه از زمانی آغاز شد که کتابخانه بنیاد سینمایی فارابی در سال 1375 با 9 هزار عنوان کتاب به خانه سینما اهدا شد. از سال 1377 تا به امروز نیز تلاش شده است تا این کتابخانه روز به روز ازمنابع کامل تری برخوردار شود، به طوری که هم اکنون بیش از 13500 عنوان کتاب فارسی و 500 عنوان کتاب لاتین با موضوعات مختلف از جمله سینما ،تئاتر، ادبیات ، تاریخ ، جامعه شناسی، رمان و فلسفه و ...در این کتابخانه نگهداری و عرضه می شود. علاوه بر کتاب ، کلیه مجلات تخصصی سینمایی ایرانی نیز در کتابخانه به صورت آرشیو کامل موجود می باشد
حقحق عضویت استفاده از منابع مطالعاتی و عضویت در کتابخانه برای اعضای خانه سینما ، دانشجویان سینما ، دانشجویان غیر سینمایی و افراد آزاد متغیر است .

کارت نظام سینمایی
در راستای اجرای بند یک ازماده چهار اساسنامه خانه سینما و بمنظور تامین امنیت شغلی که خود نیازمند سازماندهی بازار کار است و این امر در گرو در اختیار داشتن اطلاعات شغلی اعضا و پروژه های تولیدی و خدمات ارایه شده از سوی فعالان این سازمان به بازار کار و عرصه های اقتصادی است ضرورت ایجاد سامانه جامع اطلاعاتی اصناف و اعطای شماره نظام سینمایی احساس و قریب یکسال از اجرایی شدن آن می گذرد . برخی از شاخصه های کارت نظام سینمایی به شرح زیر است :r /> 1. شماره نظام سینمایی شماره ای است که معرف اعضای تشکل های عضو خانه سینما با ضوابط مندرج در ماده 3 اساسنامه است.
2. این سامانه دارای یک شماره هفت رقمی است که چهار رقم نخست سمت راست ان معرف فرد, سه شماره پس از آن معرف صنف و نوع رابطه آن (پیوسته و وابسته) می باشد.
3.3. این شماره در کارتی دو زبانه با مشخصات : نام و نام خانوادگی, نشان خانه سینما, شماره ملی, عکس عضو و عنوان حرفه با امضای مدیر عامل خانه سینما و دارای اعتبار سه ساله صادر می شود.

کارگروه امور اصناف
در هر دوره از هیات مدیره خانه سینما بمنظور ارائه پیشنهادات و تنظیم مناسبات اصناف کارگروه هایی نظیر کارگروه فنی، ‌کارگروه اصناف، کارگروه آموزش و... تشکیل و یاری رسان هیات مدیره خانه سینما می شوند.

رویدادهای فرهنگی هنری برگزار شده توسط خانه سینما

جشن اصناف
به منظور قدردانی از تلاش و کوشش و حضور موثر صنوف خانه سینما و همچنین سپاس از افراد موثر و پیشکسوت در عرصه سینما، از سال 1385 هر سال برگزار می شود.

جشن سینمای ایران
خانه سینمای ایران با برگزاری جشن سینمای ایران به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی هنری غیر دولتی ، به بهترین های رشته های مختلف سینمایی که توسط خود اهالی سینما قضاوت می شود تندیس شایستگی اهدا ء می کند.
تکریم و نکوداشت سینماگران از دیگر فعالیت هایی است که در طول سال توسط خود سینماگران بمنظور پاسداشت خدمات آنان به انجام می رسد و بخشی از آن نیز همزمان با برگزاری جشن سینمای ایران به صورت سالانه انجام می شود .
هرساله شورای سیاستگذاری جشن سینمای ایران آیین نامه ای را در چهاربخش تنظیم و براساس آن فراخوان بخشهای مختلف را در جراید و سایت خانه سینما درج می نماید تا متقاضیان بتوانند فرم شرکت در جشن را دریافت و در مهلت مقرر به دبیرخانه ی جشن سینمای ایران ارائه دهند و در ادامه توسط داوران جشن داوری شوند و در روز ملی سینما تندیس شایستگی جشن سینمای ایران به آنان اهدا شود.
جشجشن سینمای ایران امسال چهاردهمین دوره خود را پیش رو دارد و این در شرایطی است که در طول برگزاری سیزده دوره قبلی خانه سینما فراز و نشیبهای زیادی را چه در مورد خود جشن و چه در ارتباط با قرار گرفتن در جایگاه فعلی یک نهاد صنفی به خود دیده است .

جشن کتاب سال سینمای ایران
برگزاری جشن کتاب سال سینمای ایران از سال 1386 با هدف گرامی داشت کوشش های عرصه فرهنگ مکتوب سینمای ایران از دیگر فعالیت های خانه سینما ست که با همکاری کتابخانه و روابط عمومی خانه سینما تقریبا هر دوسال یکبار برگزار می شود . دبیرخانه این جشن مقررات شرکت در این دو سالانه را اعلام می کند و براساس مقررات جشن آثار مکتوب ارائه شده به دبیرخانه توسط داوران بررسی و به سه بخش تالیف و ترجمه, پژوهش و نگارش کتاب سینمایی تندیس قلم زرین سینمای ایران اهدا می شود.


تالار سيف اله داد :
از بخش های فعال خانه سینماست به صورت مستقیم زیر نظر روابط عمومی فعالیت می کند . تالار سيف اله خانه سینما پس از قریب چهار نوبت بهینه سازی فضای نمایشی موجود و ارتقای سیستم تصویری و تجهیزات صوتی دیجیتال ، همواره آماده برگزاری گردهمایی ها و مجامع عمومی اصناف است و در زمان برگزاری جشن سینمای ایران نیز میزبان داوران جشن سینمایی است.r /> تالار سيف اله داد محل برگزاری بسیاری از نشستهای مطبوعاتی ، تخصصی ، کارگاهها ، کنفرانس های مختلف ، نمایش های خصوصی صنفی و ... بوده است .
ضمنا سالن نمایش ویدئویی برای نمایش فیلم های با مخاطب محدود به تازگی آماده و تجهیز شده است.